İran'da muhafazakâr vekiller nükleer uzlaşmaya tepkili

İran'la nükleer anlaşmanın imzacıları arasında anlaşmanın kurtarılmasına yönelik çabalar sürerken, İran Parlamentosu'ndaki muhafazakaâlar bu gelişmelere tepki gösteriyor. 

Muhafazakâr milletvekillerinden Ali Rıza Salimi bugün yaptığı açıklamada, "Viyana'da yapılan nükleer anlaşma müzakereleri İran'ın nükleer yasası ile uyumlu olmak zorundadır. Aksi takdirde yasaya aykırılık teşkil eder" dedi. Haber ajansı Tasnim'e konuşan İranlı siyasetçi özellikle ABD'nin yaptırımlarının kısmen kaldırılmasını öngören iki tarafın da açıkladığı uzlaşmanın parlamento tarafından onaylanmadığı sürece yasal bir değeri olmadığını kaydetti.

Muhafazakâr milletvekillerinin nükleer görüşmelere dair eleştirileri yeni değil. Muhafazakar kanat Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Sekreteri Rafael Grossi ile İran'ın nükleer pogramından sorumlu Ali Ekber Salihi'nin Şubat ayında açıkladığı uzlaşmaya da tepki göstermişti. Bu uzlaşma UAEA'nın İran'daki nükleer tesisleri daha az olsa da kontrol edebilmesini mümkün kılıyordu. Muhafazakârlar bu uzlaşmanın geçen yıl kabul edilen nükleer yasaya aykırı olduğunu savunuyor. Söz konusu yasa İran'ın nükleer tesislerinin denetlenmesine kısıtlamalar getiriyor.

Nükleer anlaşmanın kurtarılması çabaları

Viyana'da Nisan başında yapılan görüşmelerde Almanya, Fransa, İngiltere, Rusya, Çin ve ABD'den diplomatlar İran'lı diplomatlarla 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın kurtarılmasını görüştü.

Son iki hafta içinde iki çalışma grubu anlaşmanın öngördüğü Amerikan yaptırımlarının kaldırılması ve bunun karşılığında İran'ın nükleer programındaki kısıtlamalara uyması konusunu ele aldı. Önümüzdeki hafta üçüncü bir çalışma grubunun bunların uygulanması ve üzerinde uzlaşma sağlanması için atılacak adımları masaya yatıracak.

İran ve ABD bu konuda ilerlemeler sağlandığını duyurmuş ancak detay açıklamamıştı. Üzerinde tartışılan uzlaşmanın Amerikan yaptırımlarının kısmen kaldırılmasını öngördüğü belirtiliyor. İran Parlamentosu'nda geçen yıl kabul edilen nükleer yasa ise İran'ın anlaşmanın koşullarına uyması için Amerikan yaptırımlarının tamamının kaldırılmasını şart koşuyor. İran uzlaşma ile İran'ın petrol ihracatı önündeki engellerin kaldırılmasını ve petrol geliri için yurt dışındaki banka hesaplarına yeniden erişebilmeyi istiyor. İran böylece en büyük gelir kaynağını güvence altına almayı ve iki yıldır süren ekonomik krizi aşmayı planlıyor. İran yurt dışındaki banka hesaplarına koronavirüs aşısını satın almak için de ihtiyaç duyuyor. Bunun karşılığında daha hızlı uranyum zenginleştirmesini sağlayan santrifüjleri devre dışı bırakmayı ve uranyum zenginleştirmeyi azaltmayı taahhüt ediyor.

dpa, HT,JD

© Deutsche Welle Türkçe