120112 Schottland GB Volksentscheid

Yıllarca süren savaşların ve karşılıklı katliamların ardından İskoçya ve İngiltere 1707 yılında resmi olarak Büyük Britanya Krallığı altında birleşti. Ancak yaklaşık üç yüz yıl sonra bugünlerde İskoçya'nın Büyük Britanya'dan ayrılması gündemde. İskoçya bölgesel hükümeti, Büyük Britanya'dan ayrılıp ayrılmama konusunda bir referandum düzenleyeceğini duyurdu.

Tarih tartışma konusu

Bölgesel hükümetin başbakanı Alex Salmond gerekli hazırlıkların yapılabilmesi için halkoylamasının olabildiğince geç bir tarihte yapılması gerektiğini şöyle savunuyor: “Bu son 300 yılda alınan en önemli, en büyük karar. Dikkatli bir analiz sonucunda, tüm hazırlıkların gerektiği gibi yapılması ve İskoç halkının tüm sorularının yanıtlanmasının ardından bunu gerektiği gibi hayata geçirebileceğimiz ilk tarih 2014 sonbaharı.”

Ancak Londra gelişmeler konusunda kaygılı. Daha önce Britanyalı İskoçya Bakanı Michael Moore, İskoç yönetiminin yasalara göre tek başına bağımsızlık için bir referandum çağrısında bulunamayacağını ifade etti. Londra öncelikle referandumun tarihini geç buluyor. Britanya Başbakanı David Cameron oylamanın 2013 yılının ortasından daha geç olmamak kaydıyla olabildiğince erken bir tarihte yapılmasını istiyor. Başbakan “Dürüst olmak gerekirse böyle bir tartışmanın açılmasını sabırsızlıkla bekliyorum. Zira İskoç Ulusal Partisi’nde süreci konuşmaktan memnun olan birçok kişi var. Süreci konuşuyorlar ancak işin özüyle ilgilenmek istemiyorlar” diyor.

Ekonomik bağımsızlık seçeneği

Londra, yapılacak halkoylamasında İskoçların tamamen Büyük Britanya’dan ayrılmak ile şu anki statüyü korumak arasında bir tercih yapmasını istiyor. İskoçya bölgesel hükümeti seçenekler arasına tamamen ayrılmayı öngörmeyen ancak İskoçya’ya daha fazla ekonomik bağımsızlık tanıyan üçüncü bir seçenek koyma niyetinde.

Bölgesel hükümetin başbakanı Salmond, BBC kanalına yaptığı açıklamada Londra'nın kendilerine şartlar dayatmasını kabul etmeyeceklerini belirterek "O zamanlar geride kaldı" diye konuştu.

İngiltere Başbakanı David Cameron ise parlamentoda yaptığı konuşmada "Büyük Britanya'nın geleceğinden endişeliyim" dedi ve sözlerini "Ülkemizi bir arada tutmamıza izin verin" diyerek sürdürdü. Koalisyon ortağı liberal demokratlar ve muhalefetteki İşçi Partisi de başbakana İskoçya konusunda destek verdi.

İskoçların yarısı ayrılmaya karşı

Yapılan anketlere göre İskoçların hemen hemen yarısı İngilizlerle birlikte kalmayı istiyor. 45 yaşın altındaki her 10 İskoç’tan dördü ayrılmaya karşı. Her iki taraf da süreç uzadıkça birlikteliğin zarar gördüğünden yola çıkıyor. Zira İskoç olma bilinci gelişip serpiliyor. Yaklaşık 30 yıldır İskoçlar tasarrufta bulunmayı gereksiz görüyor. Zira Büyük Britanya’nın hemen hemen tüm petrol ihtiyacı İskoçya’dan karşılanıyor. İskoç petrolü üzerinden yılda sırf 7,2 milyar euro vergi olarak Londra’ya aktarılıyor.

Başbakanlık sözcüsü, Büyük Britanya Başbakanı David Cameron ile İskoç bölgesel yönetiminin başbakanı Alex Salmond arasında bir buluşma gerçekleşeceğini duyurdu. Bu buluşmanın düğümü çözmesi bekleniyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Christian Hoppe / Çeviren: Ercan Coşkun

Editör: Başak Özay