Makedonya'da futbol, seçimleri solladı
4 Temmuz 2006Makedonya’da 120 sandalyeli meclise girmek için yarışan siyasi partiler, ikisi Makedon ve biri Arnavut bloktan üç ayrı grup oluşturmuş durumda. Meclisteki 120 sandalye için bu üç bloğu oluşturan 36 farklı partiden 2 bin 700 aday yarışacak. Seçimler, ayrıca 6 bin yerel ve uluslararası gözlemci tarafından takip edilecek. Ancak seçimlerde yarışacak 2 bin 700 adayın aksine, Makedonya’da partilerin seçim etkinliklerine seçmenlerin ilgisinin azlığı dikkat çekiyor.
Bunun en büyük nedenlerinden biri futbol. Almanya’da devam eden Dünya Futbol Şampiyonası, sokaktaki vatandaşa göre, seçimlerden daha heyecan verici. Yapılan bir araştırma da Makedonların sadece yüzde 35’inin seçimlere ilgi gösterdiğini ortaya koyuyor. Geri kalanlar için de birinci derecede önemli olan futbol. Diğer bir neden de geçmişte yürütülen politikaların yarattığı hayal kırıklığı.
İlerlemeler günlük hayata yansımıyor
Ülkede sağlanan ilerlemeler, günlük hayata pek yansımış değil. Makedon ekonomisi, iyimser tablolar sergileyerek 2006 yılı için yaklaşık 3,9’luk büyüme oranı beklentisinde olmasına rağmen, bu, sokaktaki insanlar için bir değişikliğe yol açmadı. Gelir düzeyinin düşük, işsizliğin giderek yükselmesi, politikacılara duyulan güveni sarsmış durumda.
Ülkede Mayıs ayı itibariyle işsizlik oranı yüzde 37 olarak saptandı. Çalışanların elde ettikleri maaş ise ortalama 210 euro civarında ve bu meblağ geçinmek için yeterli değil. Ve ortaya çıkan bu tablo, seçmenler üzerindeki etkisini kamuoyu araştırmalarında açık şekilde gösteriyor. Kamuoyu yoklamalarına göre, seçmenlerin yüzde 30’u seçimlere katılmayı düşünmüyor ve yüzde 40 ise kararsız.
İktidar ve muhalefet ne diyor?
Seçimlere katılan siyasi partilerin vaatleri ise birbirinden farklı. İktidardaki Makedonya Sosyal Demokrat Birliği, seçim programında dış politikaya ağırlık veriyor. AB ile tam üyelik müzakerelerin ne zaman başlayacağı henüz bilinmese de, Makedonya en azından AB’nin yeni üye adaylarından biri. Sosyal Demokrat Birlik Partili Başbakan Vlado Buckovski, iktidarın değişmesi durumunda bunun, yaşanan olumlu gelişmelere olumsuz yansımasının olacağını savunuyor.
Muhafet partisi VMRO-DPMNE’in seçim mitinglerinde ise Ukrayna’daki “turuncu devrime” atıfta bulunularak “turuncu” renge ağırlık verildi. Hükümeti hiçbir şey yapmamakla suçlayan muhalefet lideri Nikola Gruevski, şu ifadeleri kullanıyor: “Nasıl oldu da Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ya da Slovakya 5 - 10 yıl öncesinde bu çemberin dışına çıkarak AB’nin bir parçası haline gelmeyi başardı? Bunun sebebi, Makedonya’da programlarında yer almasına rağmen planlanan reformların hayata geçirilmemesidir”
Seçim programını daha çok kalkınma üzerine kuran ana muhalefet partisi, ekonomide yapılacak iyileştirmelerle yıllık büyümenin yüzde 6 ila 8 oranına ulaştırılacağı sözü veriliyor. Ayrıca vergiler düşürülmesi ve son dönemde satılan devlete ait malların kontrolünün sağlanması vadediliyor.
Arnavutlar birbirini suçluyor
Ülkedeki Arnavut azınlığı temsil eden iki parti arasında da anlaşmazlıklar mevcut. Arnavutların oluşturduğu Arnavut Demokrat Partisi (DPA), şimdiki hükümet ortağı Demokratik Bütünleşme Birliği’ni, 5 yıl önceki anlaşmazlıklara son veren Ohrid Barış anlaşmasını bir türlü hayata geçiremediği için suçluyor. Demokratik Bütünleşme Birliği’nin lideri Ali Ahmedi bu suçlamaları kabul etmese de, DPA Başkan Yardımcısı Menduh Taci, Arnavutların ulusal kimliği sorunun henüz çözüme kavuşturulmadığı görüşünde.