Nasyonal Demokrat Parti nasıl kapattırılır?

Almanya'daki yabancıları yabancı oldukları için katleden Nazi hücresinin ve ırkçı teröristlerin Alman Nasyonal Demokrat Partisi ile organik bağ içinde oldukları saptanırsa, demokratik partiler buna nasıl karşılık verecek? Eyalet içişleri bakanlarına kalsa parti hemen kapatılırdı. Ama bir hukuk devletinde siyasi parti yasaklatmak o kadar kolay değil.

Bundan sekiz yıl önce Almanya Anayasa Mahkemesi, Nasyonal Demokrat Parti'nin yönetim kademelerine istihbarat ajanları sızdırıldığı gerekçesiyle yasaklatma kararını iptal etmişti. Sütten ağzı yanan federal devlet ve eyalet içişleri bakanları bu kez işi aceleye getirmeden, son derece özenli bir şekilde hazırlık yapmaya karar verdi.

Görüş ayrılıkları

Wiesbaden'da düzenlenen Federal ve Eyalet İçişleri Bakanları Toplantısı'nın öncelikli gündem konusu aşırı sağcı Nasyonal Demokrat Parti'nin (NPD) yasaklatılmasıydı. Ancak şimdilik partiyi kapatmak için yasal sürecin başlatılması yönünde karar alınamadı. Kapatma davasını başarıyla sonuçlanmasını sağlayacak kriterlerin saptanması ve delil toplanması için özel bir çalışma grubu oluşturuldu.

Sosyal Demokrat Partili içişleri bakanları davanın bir an önce açılmasında ısrar ederken, Hrıstiyan Birlik partili bakanlar ise davanın kaybedilmesi ihtimalinin şimdilik yüksek olması bakımından acele edilmemesi gerektiğini dile getirdiler.

Zaten kapatma davası açma yetkisi olmayan İçişleri Bakanları Konseyi sadece tercihini ortaya koyup, partinin kapatılmasını istediğini ifade edebiliyor. Bir siyasi partiyi kapattırmak üzere Anayasa Mahkemesi'ne başvurma yetkisi sadece Federal Meclis, Eyalet Temsilcileri Meclisi ve federal hükümette.

NPD'nin kapatılması için 2003 yılında Anayasa Mahkemesi'nde açılan dava, partinin yönetim kademelerine sızdırılan istihbarat ajanlarının parti üzerindeki nüfuzunun kestirilememesi nedeniyle düşmüştü. Yüksek Mahkeme'nin gerekçeli kararında da en azından NPD'nin yönetim kadrolarındaki ajanların devreden çıkarılması gerektiğine işaret edilmişti.

"Nasyonal Sosyalist Yeraltı" adlı sağ terör hücresinin sekizi Türk ve biri de Yunan olmak üzere toplam on kişiyi katlettiğinin ortaya çıkarılması üzerine partinin kapatılması yeniden gündeme geldi.

"Kanıtlar daha sağlam"

Federal İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich'in Nasyonal Demokrat Parti'yi yasaklatmak istediklerini açıklamasından sonra Aşağı Saksonya İçişleri Bakanı Uwe Schünemann, "kapatma başvurusunun başarılı olacağına kanaat getirildiği takdirde kapatma davasının derhal açılmasını herkesin destekleyeceğini", Hessen Eyaleti İçişleri Bakanı Boris Rhein de "Bunu başarmaya mahkum olduğumuz için başarısızlığa uğramamak için elimizden geleni yapacağız" dedi.

Schünemann, 2003 yılından farklı olarak bu kez ellerinde sağlam bilgilerin bulunduğunu, NPD'nin radikal sağcı hücrelerle ve aşırı sağcı teröristlerle ilişkisi olduğunu kanıtlayabileceklerini açıkladı. Aşağı Saksonya İçişleri Bakanı Schünemann, "Ancak bu ilişkilerin sadece münferit parti yöneticileriyle değil, genel olarak bütün parti ile sağ terör hücreleri arasında bulunduğunu da ispatlayabilmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.

Schünemann bunu kanıtlayabildikleri takdirde muhbir ve ajan probleminin ortadan kalkacağını, ancak geçmişte son derece önemli bilgiler sızdıran muhbirlerden vazgeçemeyeceklerini de sözlerine ekledi.

Veriler tek merkezde toplanacak

İçişleri Bakanları Konseyi, Federal Emniyet Müdürlüğü bünyesinde aşırı sağcılıkla mücadele birimi oluşturulmasını kararlaştırdı. Öte yandan şiddete yatkın aşırı sağcıların sicil kayıtlarının tek bir merkezde toplanmasına da karar verildi. Ancak merkezi arşivin bütün adli ve kolluk makamlarının hizmetine sunulabilmesi için federal hükümet bünyesindeki görüş ayrılıklarının aşılması gerekiyor.

Federal Adalet Bakanı Sabine Leutheusser-Schnarrenberger sadece sabıkalı radikal unsurların fişlenebileceğini, şiddete yatkın olanların ise uygulama kapsamına alınamayacağını savunuyor. Almanya İçişleri Bakanı Friedrich ise bu görüşe katılmadığını, çünkü "şiddete eğilimli elebaşlarının kendi ellerini kirletmeden şiddet eylemi düzenletebildiklerini" söyledi.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Ahmet Günaltay

Editör: Hülya Köylü