Norveçli şirket Kuzey Irak'ta petrol üretimini durdurdu
29 Mart 2023
Bağdat yönetiminin uluslararası tahkim mahkemesinin verdiği karar üzerine Kuzey Irak'tan Türkiye'ye petrol ihracatını durdurmasının ardından Norveçli şirket DNO, bu bölgedeki üretim faaliyetlerini sonlandırmaya başladı.
Bağdat, Ankara'nın Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) topraklarından çıkan petrolü Bağdat'ın onayı olmadan Kerkük-Ceyhan boru hattı üzerinden taşıyarak Türkiye ile Irak arasındaki anlaşmayı bozduğunu iddia ediyordu. İlgili davanın görüldüğü Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası (ICC) Tahkim Merkezi, Bağdat'ın bu iddiasını haklı buldu. Reuters'ın haberine göre, Türkiye'nin Irak'a 1,5 milyar dolar tazminat ödemesine karar verildi.
Irak'ın uluslararası tahkim kararı sonrası geçen hafta sonu ihracatı durdurmasının ardından DNO, ürettiği petrolü Kuzey Irak'taki depolarına yüklemeye başlamıştı. Ancak bu tankların sadece birkaç günlük üretimi depolamaya yetecek kapasiteye sahip olduğu belirtiliyordu.
DNO: Zamanlama açısından talihsiz
DNO Yönetim Kurulu Başkanı Bijan Mossavar Rahmani, gelinen noktanın, özellikle de "dünya genelinde devam eden tedarik sıkıntısının petrol fiyatları üzerindeki muhtemel etkisi ve küresel finans piyasalarında yaşanan kırılgan dönem" göz önünde alındığında "talihsiz" olduğunu ifade etti.
Bağdat yönetiminin Cumartesi günü aldığı kararla IKBY ve kuzey Kerkük'teki sahalardan Türkiye'ye günde yaklaşık 450 bin varillik petrol tedariki durdurulmuştu. Yaşanan kriz, bölgedeki petrol şirketlerini de zor durumda bırakmıştı.
DNO, Tawke ve Peşkabir sahalarında 2022 yılında günde toplamda ortalama 107 bin varil petrol üretildiğini ifade etti. Bu, ihraç edilen toplam Kuzey Irak petrolünün dörtte birine tekabül ediyor. DNO, akış durdurulmadan önce söz konusu boru hattının küresel piyasalara Kuzey Irak'tan günde yaklaşık 400 bin varil, geri kalan Irak topraklarındansa 70 bin varil petrol taşıdığını belirtti.
Türkiye: Irak da tazminat ödeyecek
Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Merkezi'ndeki dava süreciyle ilgili dün Türkiye'den de açıklama geldi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, söz konusu davada hakem heyetinin Irak'ın beş talebinden sadece birini kabul ettiğini, dördünüyse reddettiğini bildirdi.
"Ülkemizin taleplerinin ise büyük çoğunluğunu kabul ederek Irak'ın bu ihlaller sebebiyle Türkiye'ye tazminat ödemesine hükmetmiştir" açıklamasında bulunan Bakanlık, Bağdat'ın ödeyeceği tazminat miktarı ya da ihlalin mahiyeti konusunda bilgi vermedi.
Bakanlık ayrıca, "Türkiye, her zamanki gibi uluslararası hukukun gereğini yerine getirmeye ve anlaşmazlığın asıl tarafları arasında kalıcı çözüme ulaştırılması için her türlü katkıyı sağlamaya hazırdır" ifadesini kullandı.
DW,rtr / CÖ,HS