Oxfam: Sosyal eşitsizlik artıyor

Salı günü başlayacak olan Davos'taki Dünya Ekonomik Zirvesi'ne İngiliz yardım kuruluşu Oxfam tarafından sunulan "Kamu mülkü mü yoksa özel servet mi" başlıklı raporda son finans krizinden bu yana dünyadaki milyarderlerin sayısının neredeyse bir kat arttığı belirtiliyor.

Oxfam Direktörü Winni Byanyima "26 milyarderin servetinin dünyanın fakir yarısından fazla olduğunu" söyledi. Dünyanın en zengini olan Amazon CEO'su Jeff Bezos'un serveti 2018 yılında 112 milyar dolar arttı. Bezoz'un servetinin yüzde biriyle Etiyopya'nın sağlık bütçesini karşılamak mümkün.

Oxfam'ın yaptığı araştırmaya göre 2018 yılında milyarderlerin serveti yüzde 12 oranında ya da günde 2,5 milyar dolar artmış. Dünya nüfusunun fakir yarısı ise günde 500 milyon dolar daha fakirleşmiş ve zaten sınırlı olan maddi varlığı yüzde 11 oranında erimiş.

Kadınlar çekiyor

Rapora göre sosyal eşitsizlikten en çok kadınlar etkileniyor. Dünya ortalamasına göre erkeklerin maddi serveti kadınlarınkini yarı yarıya aşıyor. Yüzde 23 oranında daha az ücret alan kadınlar sağlık ve eğitim alanlarında da mağduriyete uğruyor. Kadınlar her yıl 10 trilyon dolar tutarında bedelsiz bakım hizmeti veriyor. Bu rakam dünyanın en büyük otomobil imalatçısı Volkswagen'in satış hasılatının 38 katına tekabül ediyor.

Oxfam Alman milyarderlerinin servetinin geçen yıl yüzde 20 oranında arttığını hesaplamış. Alman nüfusunun en zengin yüzde birinin serveti fakirlerin toplam servetinin yüzde 87'sini buluyor. Avrupa ve uluslararası kıyaslamalara göre Almanya maddi eşitsizliğin en fazla olduğu sanayi ülkesi sayılıyor. Almanya nüfusunun yüzde 15,8'lik bölümü "gelir fakiri." Her beş çocuktan biri fakirlik çekiyor.

Oxfam'dan yatırım talebi

Oxfam raporunda fakirlik ve eşitsizliğin azaltılması için eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik harcamalarının artırılması gerektiği belirtiliyor. Devletin bu alanlardaki hizmetlerine yeterli kaynak ayrılmadığının belirtildiği Oxfam'ın araştırmasında eğitim ve sağlık alanlarındaki kamu yatırımlarının artırılması ve büyük şirketlerle zenginlerden daha fazla vergi alınması tavsiyesine yer veriliyor.

Cinsiyetler arasında eşitlik sağlanabilmesi için kadın haklarının ve kadın örgütlerinin teşvik edilmesi gerektiği belirtilen raporda Avrupa vergi ve çalışma yasalarındaki kadınları dezavantaja uğratan kuralların kaldırılması talep ediliyor.

Toplumun ihtiyaçlarının karşılanmasında büyük holdinglerle zenginlerin küresel asgari vergi oranlarına uygun bir şekilde vergilendirilmesi, vergi kaçakçılığının önlenmesi ve vergi cennetleriyle mücadele de raporda sıralanan talepler arasında yer alıyor.

Oxfam'a eleştiri

Gelir dağılımı uzmanı Alman iktisatçı Andreas Peichl, Oxfam'ın "Dünya nüfusunun fakir yarısı daha da fakirleşiyor" şeklindeki tezine karşı çıkarak, "fakirlerin böylesine fakirleştiği iddiasının makroekonomik gerçeklerle bağdaşmadığını" öne sürdü. Peichl Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesine verdiği mülakatta, dünya ekonomisindeki büyümeye paralel olarak küresel fakirliğin gerilediğini söyledi.

Afrika'nın bazı bölgelerinde yeterli ilerleme kaydedilemediğini, Ortadoğu'nun kriz ülkelerinde ise refah düzeyinin düştüğünü ifade eden Profesör Peichl, İngiliz yardım kuruluşunun durumu kendi işine geldiği gibi yansıttığını ileri sürdü. Peichl, "Her şeyi olduğundan kötü göstererek para kazanılan yeni bir iş alanı açıldı. Fakirler fakirleştiği için zenginler servetine servet katıyor, tezi doğru değildir. Birinin zenginleşmesinin, diğerinin fakirleşmesini gerektirdiği söylenemez" dedi.

DW, afp, epd, kna / AG, EC

© Deutsche Welle Türkçe