'Pekin eleştiri kaldırmıyor'
Son aylarda Çin hükümetinin Gao Yu davasında kararı sürüncemede bıraktığı izlenimi doğmuş ve devlet sırlarını sızdırmaktan yargılanan 71 yaşındaki kadın gazeteci hakkındaki karar iki kez ertelenmişti. Kararın bekletilmesi, beklendiğinden ağır çıkmayacağı umuduna yol açmıştı. Ancak kimse Gao Yu'nun beraat ettirilmesini beklemiyordu.
Gao Yu geçen yılın nisan ayında devlet sırlarını ifşa ettiği suçlamasıyla tutuklanmış ancak suçlamayı haklı gösterecek herhangi bir delil gösterilmemişti. Kadın gazetecinin, Çin hükümetini Batı'nın etkisi altında kalınmaması yolunda uyaran ‘9 No.'lu dökümanı' sızdırmakla suçlandığı tahmin edilmekteydi. Önce bir Batı, daha sonra da Çin internet sayfalarında yayınlanan doküman Çin yönetimini, batı usulü parlamenter demokrasi ve basın özgürlüğü gibi konularda uyanık olunması hususunda uyarmaktaydı.
71 yaşındaki gazeteci 7 yıl hapse mahkûm edildi. Savcının talebi doğrultusunda karar alan mahkeme heyeti, Gao Yu'yu devlet sırlarını yabancılara sızdırmaktan suçlu buldu. Avukatlarından, savunmanın tezlerinin dikkate alınmadığı öğrenildi. Bu karar, Çin'in politikalarını eleştirenlere verilmiş açık bir ihtardır.
Pekin yönetimi son aylarda eleştiri yapanlara göz açtırmamaya başladı. Son olarak, otobüs ve tramvaylarda kadınlara yapılan cinsel tacizi protesto etmek isteyen beş feminist tutuklanmıştı. Kefalet karşılığında serbest bırakılan eylemciler hakkında dava açılması sürpriz olmayacak. Feministlerin kadın haklarını savunmak için yaptıkları eylemle, Komünist Parti'nin de benimsediği bir politikayı desteklemiş olmaları bakımından, tutuklanmaları bir anlam taşımıyordu. Çin yönetiminin her türlü protestoyu anında bastırmayı öncelik saydığı anlaşılıyor.
Buna bir dizi örnek daha verilebilir: İnsan hakları avukatı Pu Zhiqiang 2014 yılının mayıs ayında,sanatçı Ai Weiwei'yi savunduğu için kamu düzenini bozmakla suçlanmıştı. Akademisyen Uygur İlham Tohti özerk Sincan bölgesindeki Uygur azınlığın sözcülüğünü yaptığı için müebbet hapse mahkûm edilmişti.
Gazeteci Gao Yu'ya hapis cezası verilmesi bu zincire bir halka daha ekledi. Anlaşılan, Çin yönetimi Şi Cinping'in ‘Çin Rüyası'nı' rahatsız edebilecek her türlü girişimi hemen bastırmayı yeğliyor. Çin'deki ‘eleştirici zihinlere' soluk aldırılmıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Philipp Bilsky