Soma mağdurları adalet peşinde

Türkiye, Soma'daki maden ocağında iki yıl önce meydana gelen kaza sonucu hayatını kaybeden 301 madenciyi anıyor. Soma'daki madende çıkan yangının yol açtığı facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde en çok can kaybı ile sonuçlanan maden kazası olarak kayıtlara geçti.

Kazanın ardından maden ocağında işçilerin güvenliği için yeterince önlem alınmadığı ortaya çıkmıştı. Madencilere verilen gaz maskelerinin eski ve yetersiz olması, ayrıca maden ocağında olası bir kazaya karşı yaşam odalarının bulunmaması kaza sonrası yoğun tartışmalara yol açtı. Bir diğer tartışma noktası ise madende taşeron işçilerin çalıştırılmasıydı.

Taşeron sistemi

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) de kaza sonrası hazırladığı raporda taşeron sistemini eleştirerek “Eldeki mevcut veriler, ölüm nedenleri ve tanık ifadeleri; olayın, kömürün kızışması (oksidasyonu) sonucu meydana geldiğini göstermektedir. Soma'da yaşanan felakete, şirketin 'ne pahasına olursa olsun, maliyeti düşürme ve üretimi kesintisiz sürdürme politikası neden olmuştur. Bu model, 3-5 firmanın ve bunlara bağlı çalışan 'dayıbaşı taşeronlarının çıkarına ve binlerce işçinin kölelik koşullarında çalıştırılması pahasına ne ekonomik olarak ne de vicdani olarak sürdürülemez. Türkiye’de kömür madenciliğinin mevcut koşullarda sürdürülmesi, göz göre göre iş cinayetlerine davetiye çıkarmaktır" ifadelerine yer vermişti.

Soma davası

Kazayla ilgili dava ise henüz sonuçlanmadı. Soma’da 301 madencinin yaşamını yitirdiği facia ile ilgili 6’sı tutuklu 46 sanığın yargılandığı dava devam ediyor. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın tutuklu sanıkları Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, Teknik Müdür İsmail Adalı, Teknik Nezaretçi Ertan Ersoy ve iş güvenliğinden sorumlu vardiya amiri Mehmet Ali Günay Çelik hakkında “olası kastla adam öldürme” suçundan 301 kez 0 ile 25 yıl, “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama” suçundan da 161 kez 2 ila 6 yıl hapis cezaları isteniyor. Davaya 14 Haziran’da devam edilecek. Mahkeme heyeti facia ile ilgili olarak yeni bilirkişi raporunu bekliyor.

Davaya hayatını kaybeden işçilerin birinci dereceden yakınlarından oluşan 214 kişi müşteki, dumandan etkilenen 161 işçi ise mağdur müşteki olarak katılıyor.

İşçi güvenliği

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi'nin verilerine göre Türkiye'de 2015 yılında 1730 işçi hayatını kaybetti. İşçi güvenliğinin iyileştirilmesi çerçevesinde hayat hattı ve yaşam odalarının kurulmasını şart koşan düzenleme ise geçen nisan ayında bir yıl ertelendi.

Maden ocaklarında iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğinde yapılan değişiklik 24 Mart’ta Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti. Ancak bu yıl kurulması şart koşulan hayat hattı Ocak 2017’ye ertelendi. Yaşam odaları ile ilgili kıstasların da 6 ay sonra belirlenmesi bekleniyor.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/HS/GA