Sosyal TV devri

İnternet, giderek daha etkin bir şekilde hayatımızda rol oynamaya devam ederken, bazı alışkanlıklarımızı da kökten değiştirmeye başladı. Özellikle sosyal medyanın son yıllardaki hızlı yükselişi, bu değişimi daha da hızlandırdı. Yakın gelecekte bu değişimin en bariz olacağı alanlardan biri de televizyon yayıncılığı.

Hâlihazırdaki klasik televizyonculukta izleyicinin çok fazla söz hakkı olduğu söylenemez. Kanallar ne yayınlıyorsa izleyici onunla yetinmek zorunda. Alternatif olaraksa kanal değiştirmek ya da televizyonu kapatmak kalıyor. Özellikle ABD ve İngilitere'de yaygınlaşan ve Almanya'da da yavaş yavaş kendine yer edinmeye başlayan "sosyal televizyon" ise interaktif unsurlarıyla klasik televizyonculuğun tahtını sallamaya başladı bile.

"İkinci ekran"

"Almanya'da yeni bir trend olarak ortaya çıkan sosyal televizyon, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere gibi ülkelerde daha ileri boyutlarda uygulama alanı buluyor. Uzmanlarca second screen, yani 'ikinci ekran' olarak da tanımlanan sosyal televizyon, televizyon ve internet gibi iki farklı mecranın aynı anda kullanımı esasına dayanıyor."

Dortmund Teknik Üniversitesi'ne bağlı Gazetecilik Enstitüsü uzmanlarından Dr. Annika Sehl, "sosyal televizyon" kavramını ve Batılı ülkelerdeki farklı gelişimini Deutschlandradio'ya bu sözlerle özetliyor. Uzmana göre, yapımcılar, sosyal televizyonunun sağladığı yeni fırsatları kullanarak televizyonu "akşamları ailece toplanıp hareketsiz şekilde karşısında oturulan bir ekran" olmaktan çıkarmak istiyor:

"Medya kullanım araştırmalarına baktığınızda 20-39 yaş arası her iki kullanıcıdan birinin televizyon ve interneti aynı anda kullandığını belirliyorsunuz. Televizyon yapımcıları bu trendi iki içerik arasında bağlar kurmak için kullanabilir."

"Güç izleyicide"

Bavyera Televizyonu tarafından hazırlanan "Rundshow" bu alanda bir ilk oldu. "Rundshow" izleyicileri her programın yapım aşamasında video sohbet programları aracılığıyla hazır bulundu. İzleyiciler yayın aşamasında ise Facebook ve Twitter gibi platformlar üzerinden yorumlarıyla akışı yönlendirdiler. Mobil cihazlar için tasarlanan "Die Macht", Türkçeye "Güç Sizde" olarak çevrilebilecek uygulama da yapım-yönetim sürecine izleyicilerin aktif müdahalesini sağladı. İzleyiciler uygulamayla eş zamanlı anketlerde oy kullanabiliyor, alkış tutabiliyor ve hatta yuhalayabiliyor. "Rundshow"u, aynı zamanda bloguyla tanınan Richard Gutjahr sundu:

"İzleyicileri yapım ekibinin bir parçası olarak görüyorum. Yolladıkları her tweeti, Facebook'a ekledikleri her yorumu okuyoruz. Bunlara tek tek cevap da yazmaya çalışıyoruz. Artık kendileri de yayın yaptıklarından ekran karşısındakiler ekibimizin birer parçası haline gelmiş durumdalar."

"Rundshow"un konuları gündem başlıkları arasından seçildi. Bu, kimi zaman Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimi kimi zaman ise siber savaş oldu. Yalnızca Almanya değil, dünyanın dört bir yanından izleyiciler, Google Artı'nın görüntülü sohbet eklentisini kullanarak programa katıldılar.

"Katili buldular"

Farklı mecraları bir araya getiren "Rundshow", yine farklı mecralarda başarı sağladı. Almanya genelindeki Twittertrend'de birçok kez ilk sırada yer aldı. "Güç Sizde" uygulaması, Almanca AppStore'da en çok indirilen uygulamalar listesinde 11'inci sıraya kadar tırmandı. Programın video-podcastı, Almanca podcastlar listesinde ilk haftada 25'inci oldu. Geç yayın saatine rağmen Almanya genelinde 200 bin izleyiciye kadar ulaştı.

Sosyal televizyon unsuruna uzun yıllardır yayınlanan, belli bir izleyici sayısına sahip programlar da yer veriyor. 1970'ten beri yayınlanan polisiye dizi Tatort, bunlardan biri. Dizinin bir bölümünde izleyiciler "katili bul" oyununa Facebook ve Twitter hesapları üzerinden online olarak katılabildiler. Yapım ekibinden Melanie Wolber, sonucu şöyle özetliyor:

"Oyuncuların toplam sayısı neredeyse 110 bini buldu. Bunlardan 20 bin 500'ü ise oyunu tamamlayıp katili bulmayı başardı. Bu ciddi bir oran. Oysa 50 bin oyuncuyu bile abartılı bulmuş, 5 bin, 10 bin oyuncu olsa ne âlâ diye düşünmüştük. Sonuçlar tahminlerimizin çok çok ötesinde oldu."

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Nihat Halıcı

Editör: Murat Çelikkafa