Trump: Sudan ile İsrail anlaştı
23 Ekim 2020
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, başkanlık seçimleri öncesinde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn'den sonra üçüncü bir ülkenin daha İsrail ile ilişkilerini normalleştireceğini duyurdu. Trump, Beyaz Saray'daki çalışma bürosu Oval Ofis'te gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail ve Sudan'ın ilişkilerini normalleştirme konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı.
Sudan'ın, ülkede geçmişte meydana gelen terör saldırılarında hayatını kaybeden ABD vatandaşlarına tazminat ödemeyi kabul etmesi karşılığında ABD geçtiğimiz günlerde Sudan'ı terörizmi destekleyen ülkeler listesinden çıkarmış ve İsrail ile yapılan anlaşmanın önü açılmıştı. Bu anlaşma ile Sudan'ın Batı dünyası ile de yakınlaşması bekleniyor.
Sudan söz konusu tazminat anlaşmasına göre, 1998 yılında El Kaide tarafından ABD'nin Kenya ve Tanzanya büyükelçiliklerine yapılan terör saldırısında hayatını kaybeden ABD'lilerin ailelerine 335 milyon dolar ödedi. Başkan Trump da tazminatın transfer edildiğini doğruladı. Söz konusu terör eylemlerinin yapıldığı 1998 senesinde, El Kaide lideri Usame Bin Ladin de Sudan'da yaşıyordu.
Sudan ekonomisine destek
Sudan'ın terörü destekleyen ülkeler listesinden çıkarılması ülkenin uluslararası yardım ve kredi almasının yolunu açarak ülkenin zor durumda olan ekonomisini canlandırmasını sağlayabilecek. Sudan'da ekonomik kriz nedeniyle binlerce kişi başkent Hartum'da protesto gösterileri düzenliyor.
Sudan ile yapılacak anlaşmanın İsrail tarafının yardımda bulunması ve yatırım yapmasını da içerdiği belirtiliyor.
Oval Ofis'teki toplantıya İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk da telekonferans yoluyla katıldı.
Netanyahu anlaşmayı bölge için "yeni bir yüzyıl" olarak nitelendirerek, "Bu yeni bir yüzyıl. Gerçek barışın yüzyılı. Başka Arap ülkeleri ile genişleyen bir barış, geçtiğimiz haftalarda üç tanesiyle..." ifadelerini kulllandı.
FKÖ: Sırtımızdan bıçaklandık
Filistin lideri Mahmud Abbas ise İsrail-Sudan anlaşmasını kınayarak bunu reddettiklerini açıkladı. Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üst düzey yöneticisi ise, İsrail-Sudan anlaşması ile Filistinlilerin bir kez daha "sırtından bıçaklandığını" dile getirdi.
Söz konusu anlaşmadan hoşnut olan Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda bölgesel barışa katkıda bulunacak anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
BAE ve Bahreyn ile normalleşme
ABD Başkanı Trump 13 Ağustos'ta BAE'nin, 11 Eylül'de de Bahreyn'in İsrail ile normalleşme anlaşmasına vardığını açıklamıştı.
Beyaz Saray'da 15 Eylül'de düzenlenen resmi törende, İsrail ile BAE ve Bahreyn arasında "ilişkilerin normalleştirilmesine" yönelik anlaşmalar imzalanmıştı.
Bu arada İsrail, BAE'nin ABD'den çok sayıda F-35 savaş uçağı ve insansız hava aracı (İHA) alımını kapsayan ve şu an görüşme aşamasında olan silah ticaretine karşı çıkmayacağını duyurdu.
AFP,AP,Reuters,dpa / SSB,ET
© Deutsche Welle Türkçe