Ukrayna AB'yi böldü

Paris'te yapılan AB Ukrayna zirvesine Avrupa Birliği Dönem başkanlığını yürüten Fransa'nın devlet başkanı Nicolas Sarkozy, Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Mauel Barroso ile Avrupa Birliği'nin Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksel Temsilcisi Javier Solana katıldı. Zirvede AB - Ukrayna ilişkileri ve Rusya-Gürcistan ihtilafının Ukrayna'ya etkileri ele alındı. Avrupa Birliği, Kafkasya'daki gerginliğin Ukrayna'ya sıçramasını mutlaka önlemek istiyor.

Tam üyelik yerine işbirliği

Ne var ki Avrupa Birliği'ne tam üye olma hedefini ısrarlı bir şekilde sürdüren Ukrayna'ya Avrupa Birliği tarafından tam üyelik perspektifi sunulmuyor. Ülkede siyasi istikrarın sağlanması gerektiğine işaret eden Avrupa Birliği’nin Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksel Temsilcisi Javier Solana, “siyasi duruma ilişkin bazı şartlarımız var: Siyasi durumun da istikrar kazanması, parlamenter yaşamın normalleşmesi gerekiyor. Bu atılması gereken son derece önemli bir adım. Umudumuz, bu adımın en kısa zamanda ve ciddi olarak atılmasıdır" dedi.

Avrupa Birliği yetkililerince Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne üyelik perspektifi yerine "Ortaklık ve İstikrar Anlaşması" adı verilen bir işbirliği anlaşması ile bağlanması isteniyor. Kiev'e ayrıcalıklı ortaklık öneren Fransa Devlet Başkanı Nicolas Sarkozy ile Almanya Başbakanı Angela Merkel, Ukrayna ile sadece ekonomi, enerji, güvenlik gibi alanlarda derinleştirilmiş işbirliğini öngören bir ortaklık anlaşmasından yana çıkıyorlar. Sarkozy, Avrupa Birliği’nin Ukrayna’nın birliğe tam üye olma talebini reddettiğini ancak Ukrayna ile gelecekte daha yakın bir işbirliğine hazır olduğunu söyledi. Zirvenin ardından yapılan açıklamada Ukrayna'nın bir Avrupa ülkesi olduğu ve ortak Avrupa tarihinin önemli bir parçası olduğu dile getirildi. Zirvenin ardından Ukrayna vatandaşlarının Avrupa ülkelerine girişini düzenleyen vize işlemlerinin kolaylaştırılması bekleniyor.

AB’de görüş ayrılığı

Üzerinde müzakerelerin devam ettiği ortaklık anlaşmasına, "Avrupa Birliği ile Ukrayna arasındaki ilişkilerin gelecekte alacağı biçime dair önceden alınmış bir karar değildir" ifadesinin konulması istendi. Bu ifadenin, özellikle Almanya ile birlikte Benelüks ülkelerinin isteği doğrultusunda gündeme geldiği belirtiliyor. Zira Avrupa Birliği'ne Ukrayna'nın olası bir Avrupa Birliği üyeliğine ilişkin ortak bir görüş hakim değil. Almanya, Fransa ve Benelüks ülkelerinin aksine, İngiltere, İsveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Ukrayna'nın birliğe üye olması gerektiğini savunuyor.

Ukrayna'daki Avrupa Birliği yanlıları da karamsar. Ukraynalı yazar Andrej Kurkov Paris'te düzenlenen zirvenin ilişkileri kökten değiştirmeyeceği kanısında. Kurkov, “zirveden sonra her şeyin mükemmel ilerleyeceği ve Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne yakınlaşmaya başlayacağı konusunda şüphelerim var. Ne yazık ki durum bu” dedi.