Lider aranıyor
Bir bu eksikti. Şimdi de Türk hava kuvvetleri bir Rus jetini düşürdü. Sanki sınırın Suriye tarafındaki karmaşa yetmezmiş gibi. NATO resmen müttefiki Türkiye’yi destekliyor. Destek sadece Brüksel’den gelmiyor. ABD ve Fransa’nın devlet başkanları Barack Obama ve François Hollande de Washington’daki zirve buluşmasında Ankara’nın hava sahasını koruma hakkının olduğunu dile getirdiler.
Uçağın düşürülmesi ortamı lüzumsuz yere gerdi
Ancak Türkiye resmi olmayan kanallardan gelecek eleştirilere de muhatap olacaktır. Fransa Cumhurbaşkanı Hollande’nin, Kremlin liderini Beşar Esad’dan desteğini çekmeye ikna edebilmek için Moskova’ya gideceği sırada kriz tırmanıyor. Hem de gereksiz yere.
Rusya’nın payına da sorumluluk düşüyor. Rusya Suriye’de dilediğini yapıyor, askeri operasyonlarını Batı ile koordine etmiyor. Bu tehlikeli oyun sonunda bir Rus pilotun canına mal oldu. Bu vakanın tehlikeli sonuçlara yol açacağı sanılmıyor. Yeter ki Türkiye ateşe körükle gitmesin ve Rusya devlet başkanı öfkesini dizginlesin. Krizin tırmanması sadece IŞİD’e yarar.
Fransa’nın liderliği yetmeyecektir
Suriye sınırındaki olay Moskova’da Hollande’nin işini zorlaştıracak. Fransa liderinin İslamcılara karşı Rusya ve İran’ın da dahil olacağı büyük bir koalisyon kurmayı denemesi övülmeye değer. Ancak Fransa’nın önderlik alması yeterli olmayacaktır. Fransa süper güç olmanın siyasi ağırlığından yoksundur. Avrupalılar da her zaman olduğu gibi yine kararsızlar ve ortak hareket edemiyorlar. Savunmaya para harcamak istemiyorlar.
Taş devri İslamcılarına karşı ittifak kurabilecek tek lider ülke ABD’dir. Washington hele şimdi Ankara’yı disiplin altına alabilir. Aynı zamanda Rusya’nın şiddetli tanınma isteğini yerine getirebilir. En azından geçici olarak Esad rejiminin temsilcisiyle masaya oturmaları için Suudi Arabistan ve Emirlikler üzerindeki nüfuzunu kullanabilir. Suriye için bulunacak siyasi çözüm bütün taraflarca desteklenmelidir.
İlk adım ABD’den gelmeli
Nihayetinde ABD’nin iyi örnek olarak liderliği üstlenmek istemesi de gereklidir. Washington bu iradeyi ortaya koyabiliyor mu? Son yıllardaki tutumu bundan kuşku duyulmasına yol açmıştı. Suriye’deki gibi uluslar arası krizler kendiliğinden son bulmaz.
© Deutsche Welle Türkçe
Miodrag Soric