Çavuşoğlu ve Maas'tan Suriye ve Libya diplomasisi

56'ncı Münih Güvenlik Konferansı kapsamında Almanya'da bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Alman mevkidaşı Heiko Maas ile bir araya geldi. 

Konferans çerçevesinde gerçekleşen görüşmenin ardından Maas'la kısa bir basın toplantısı düzenleyen Çavuşoğlu Libya'da kalıcı barışın sağlanması ve İdlib'deki son durumu ele aldıklarını söyledi. 

Libya'da sivillere yönelik saldırıların arttığını vurgulayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Tobruk merkezli yönetimin destek verdiği General Halife Hafter'i Libya'daki ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Hafter'in siyasi çözümden çok askeri bir çözüme inandığını söyleyen Çavuşoğlu, siyasi çözümün Hafter'in durdurulmasından geçtiğini dile getirdi. Türkiye'nin ateşkesin sağlanmasında önemli rol oynadığını belirten Çavuşoğlu, Ankara'nın bundan sonraki süreçte de destek vermeyi sürdüreceğini söyledi. 

Bakan Çavuşoğlu ile "yapıcı bir görüşme" yaptıklarını belirten Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise ele aldıkları konulardan birinin Libya'daki gelişmeler olduğunu söyledi. Maas, Berlin'de düzenlenen Libya Konferası'nın ardından değerlendirmelerde bulunmak üzere yarın Münih'te bir araya geleceklerini duyurdu. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Libya'da kalıcı ateşkes öngören karar tasarısının kabul edildiğini hatırlatan Maas, alınan kararların hayata geçirilmesinde Türkiye'nin önemli bir ülke olduğunu söyledi. Maas, Libya'da savaşan taraflar arasında "kalıcı bir ateşkesin sağlanmasını hedeflediklerini" vurguladı. Bu çerçevede "Türkiye'nin desteğine ihtiyaç duyduklarını" belirten Maas, görüşmede bunu ele aldıklarını ifade etti.

Almanya, geçtiğimiz ay Berlin'de Libya Konferansı'na ev sahipliği yapmıştı. Konferansın sonunda 55 maddelik bir sonuç bildirgesi yayınlanmıştı. Bildirgede Libyalıların öncülük edeceği siyasi sürecin çatışmalara son vererek kalıcı barışı sağlayabileceği vurgulanmıştı. 

Avrupa'ya Münih'ten İdlib çağrısı 

İki bakan görüşmede İdlib konusunu da ele aldı. Bakan Çavuşoğlu, Şam rejiminin de Hafter gibi siyasi çözüm yerine askeri çözüme inandığını belirtti. Türkiye'nin İdlib'e yönelik saldırıları durdurmak için çaba sarf ettiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Türkiye'den bir heyetin Pazartesi günü Moskova'ya giderek görüşmeleri sürdüreceğini belirtti. Rusya'nın rolü çok önemli diyen Çavuşoğlu, "İngiltere ve ABD'nin verdiği desteği başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkelerinden ve Avrupa Birliğinden de daha görünür bir şekilde görmek istiyoruz. Eğer bunu durduramazsak büyük bir trajedi olacak. İki milyona yakın insan sınırlarımıza gelebilir" dedi. 

Alman Dışişleri Bakanı Maas ise "İdlib'de çatışmalara son verilmezse insani bir felaket yaşanmasından büyük endişe duyuyoruz" şeklinde konuştu. Bu sabah Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmede beklentilerini ilettiklerini kaydeden Maas, "Çatışmaların sona ermesi için Rus tarafından Esad rejimi üzerindeki nüfuzunu kullanmasını bekliyoruz" dedi. Çatışmalar sona ermediği takdirde İdlib'den kaçan insanların sayısının artacağına işaret eden Maas, bunun da "kimsenin çıkarına" olmadığını söyledi. Maas, Türkiye ile Rusya arasında gelecek hafta yapılacak görüşmelerde soruna çözüm bulunmasını umduklarını sözlerine ekledi. 

Çavuşoğlu: Hedefimiz Rusya değil

Çavuşoğlu, Maas ile görüşmesi  öncesinde DW Türkçe'nin sorularına yanıt verdi. DW Türkçe'nin "Türkiye İdlib için Rusya'yla ilişkilerin daha da gerilmesini göze alır mı?" sorusunu Çavuşoğlu "Şimdi biz varsayımlar üzerinden konuşmak istemeyiz ama her zaman İdlib'le ilgili rejime yönelik kararlılığımızı en üst düzeyde söyledik. Dolayısıyla bizim burada hedefimiz, amacımız Rusya değil. Rusya'yla sorunu çözmeye çalışıyoruz" sözleriyle yanıtladı. Çavuşoğlu, "Önemli olan, rejimin saldırganlığını durdurması" diye ekledi.

Bakan Çavuşoğlu, Ankara ile Moskova'nın İdlib konusunda uzlaşma sağlayabilmesi için çalışmaların da sürdüğünü ifade etti. Türkiye'nin İdlib'de rejime bağlı güçlerin açtığı ateş sonucu 13 askerini yitirmesinin ardından yaşanan krizin aşılması için Türk ve Rus heyetleri geçen hafta Ankara'da görüşmelerde bulunmuş, ancak iki ülke arasında uzlaşma sağlanamamıştı.

Münih Güvenlik Konferansı kapsamında Libya'yı da mercek altına alacakları bilgisini veren Çavuşoğlu, Cumartesi günkü Körfez ve Ortadoğu'ya ilişkin oturumun yanı sıra Pazar günü düzenlenecek "5 artı 5" Dişişleri Bakanları toplantısında da bu konunun gündeme geleceğini söyledi. Çavuşoğlu, Alman mevkidaşı Maas ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmelerinde de konuyu ele alacağını ifade etti. 

Bakan Çavuşoğlu, Münih Güvenlik Konferansı kapsamında bugün Antalya Diplomasi Forumu'nun ev sahipliğinde düzenlenecek "Türk Dış Politika Seçenekleri" başlıklı toplantıya katılacak.

Çavuşoğlu, Münih Güvenlik Konferansı'nda bugün ayrıca Katar, Kuveyt, Umman dışişleri bakanlarının katılacağı bir panelde de konuşma yapacak.

Burak Ünveren / Münih
© Deutsche Welle Türkçe